Τετάρτη, 01 Ιουλίου 2020 19:28

Πριν 90 χρόνια η όδευση βάφτηκε με αίμα...

Γράφτηκε από τον
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)

 

 

Στην επικαιρότητα το θέμα του δρόμου προς Πύλο τον τελευταίο καιρό και πριν λίγες ημέρες έγραφα ότι η οποιαδήποτε όδευση συνεπάγεται αλλαγές στη χωροταξία, την οικονομία και την κοινωνία παράγοντας αντίστοιχο διαφορετικό σε κάθε περίπτωση “κόστος” και "όφελος".

Και φυσικά αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση αντιθέσεων ανάμεσα σε περιοχές αλλά και διαφορετικές ομάδες ιδιοκτητών και επαγγελματιών μέσα σε αυτές.

Περιμένοντας την ολοκλήρωση των συζητήσεων με αυτή του Περιφερειακού Συμβουλίου, σκέφτηκα να προσφύγω σήμερα στην... Ιστορία που δικαιώνει με δραματικό τρόπο τη σκέψη που κατέθεσα προηγουμένως. Η διαμάχη για την όδευση του σημερινού δρόμου προκάλεσε τέτοια οξύτητα που χάθηκαν ανθρώπινες ζωές. Είναι μια ιστορία στην οποία έχουμε αναφερθεί εκτενώς πριν από 4 χρόνια στην “Ελευθερία” στο πλαίσιο της σειράς για το Σταφιδικό. Ως επίκαιρο αναδημοσιεύω σήμερα το ρεπορτάζ της “Σημαίας” στις 2/11/1930. Αρχικά το ρεπορτάζ καταγράφει τα αντιμαχόμενα στρατόπεδα και την “κήρυξη εμφυλίου” ανάμεσα στα χωριά: «Η από μακρού χρόνου υφισταμένη διένεξις μεταξύ των κατοίκων της Κοινότητος Χατζή αφ' ενός και πολλών άλλων Κοινοτήτων της επαρχίας Πυλίας αφ' ετέρου, απέληξε δυστυχώς εις την κήρυξιν εμφυλίου πολέμου, τα πρώτα αποτελέσματα του οποίου αιματηρά όντα, συνεκλόνισαν βαθύτατα ολόκληρον την Μεσσηνίαν [...].  Η επαρχία Πυλίας είχε χωρισθεί εις δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα. Εις το στρατόπεδον εκείνων οι οποίοι υπεστήριζαν ότι η οδός Καλαμών-Πύλου πρέπει να διέλθη μέσω Χατζή (οι κάτοικοι της Κοινότητος Χατζή) και το στρατόπεδον των άλλων (Μίσκα, Καζάρμα, Ρωμύριον, Χαλαμπρέζα, Σωληνάριον, Αγιος Ηλίας, Καμπάσης, Βελής, Γκρούστεσι κ.λπ.) οίτινες αντιθέτως υπεστήριζαν ότι η ανωτέρω οδός δέον να μη διέλθη μέσω Χατζή, διότι και πολυδάπανος θα καθίστατο εν τοιαύτη περιπτώσει, και επιζήμια εις τα συγκοινωνιακά συμφέροντα των κοινοτήτων εκείνων, διά τας οποίας και κυρίως θα εγένετο. Μετά την απόφασιν του υπουργείου Συγκοινωνίας, η εταιρεία Μακρή διέταξε τους μηχανικούς της όπως κατερχόμενοι εις Μεσσηνίαν χαράξουν την οδόν Καλαμών-Πύλου μέσω Χατζή».
Οι “αντίπαλοι” που περιμένουν ένοπλοι, επιτίθενται στους μηχανικούς και τους παίρνουν ακόμη και τα όργανα:

«Οι άλλοι, οι υποστηρίζοντες δηλαδή την άποψιν ότι δεν πρέπει να διέλθη μέσω Χατζή, ευθύς ως επληροφορήθησαν ότι οι μηχανικοί της εταιρείας Χατζή διετάχθησαν να ενεργήσουν χάραξιν μέσω Χατζή, συνεκεντρώθησαν νύκτωρ εις το χωρίον Καζάρμα, και οπλισμένοι έφιπποι και πεζή κατηυθύνθησαν προς το χωρίον Χατζή. Εκεί παρόντες τους μηχανικούς τους ηνάγκασαν βιαίως να εγκαταλείψουν το έργον της χαράξεως και να επιστρέψουν εις την βάσιν των άπρακτοι. Ούτως είχον τα πράγματα, ότε η εταιρεία Μακρή πιεζομένη φαίνεται από της ανάγκης, διέταξεν τους μηχανικούς της να επιχειρήσουν και πάλιν την χάραξιν της εθνικής οδού μέσω Χατζή. Και προς ασφάλειαν τόσον των μηχανικών, όσον και των συνεργείων της, εζήτησε και έλαβεν ενίσχυσιν στρατιωτικήν εκ δέκα ή δεκαπέντε χωροφυλάκων. Αλλ' οι άλλοι, αποφασισμένοι όντες οπωσδήποτε να ματαιώσουν την χάραξιν της οδού μέσω Χατζή συνεκεντρώθησαν προχθές την 11ην πρωινήν έξωθι του χωρίου Πετρίτσιον, οπόθεν θα διήρχετο το συνεργείο της χαράξεως και ανέμενον οπλισμένοι.

Την 11ην π.μ. το συνεργείον διήλθε πράγματι εκ της θέσεως αυτής, ότε αιφνιδίως δέχεται την επίθεσιν υπερδιακοσίων περίπου χωρικών των Κοινοτήτων Γκρούστεσι, Μεσοποτάμου, Βελή και Πετριτσίου, αξιούντων την εγκατάλειψιν της εργασίας χαράξεως. Και οι μηχανικοί διακόψαντες την εργασίαν των προ της απειλής των χωρικών, παρέδωσαν τα χρήσιμα διά την χάραξιν της οδού όργανα εις το πλήθος, το οποίον όμως το απόγευμα αφού έλαβε την διαβεβαίωσιν ότι η χάραξις δεν θα προχωρήση, τα επέστρεψεν. Ιδού πως αναφέρει τα διατρέξαντα ο Αστυνομικός ο Σταθμάρχης Χατζή προς την Διοίκησιν Χωροφυλακής: “Περί ώραν 11ην διακόσιοι κάτοικοι των χωρίων Γκρούστεσι, Μεσοποτάμου και Πετριτσίου επετέθησαν κατά των συνεργείων χαράξεως οδού Καλαμών-Πύλου, με σκοπόν να κακοποιήσουν τους μηχανικούς και καταστρέψουν μηχανήματα. Επεμβάσα δύναμις χωροφυλάκων συνεκράτησε μαινόμενον πλήθος κατά μηχανικών και συνεργείων, της σχετικής εργασίας διακοπείσης. Η τάξις απεκαταστάθη. Αλλά προς πρόληψιν ταραχών, ζητούμεν ενίσχυσιν. - Ζερβός, Ανθυπασπιστής”».

Και το πρωί όταν τα συνεργεία ξεκίνησαν, άναψε η μάχη: «Κατόπιν τούτου η Διοίκησις Χωροφυλακής, διέταξε προχθές την νύκτα το Βον Αστυνομικόν Τμήμα όπως αναχωρήση διά Χατζή ισχυρά δύναμις χωροφυλάκων, η οποία και έφθασεν την 2αν πρωινήν του Σαββάτου. Κατόπιν της διαβεβαιώσεως των μηχανικών ότι η χάραξις θα σταματήση, η νύκτα της Παρασκευής προς Σάββατον διήλθεν σχεδόν ηρέμως. Αγρυπνούσαν όμως τόσον οι κάτοικοι του χωρίου Χατζή τεσσαράκοντα ή πεντήκοντα τον αριθμόν, προστατεύοντες μετά της αστυνομικής δυνάμεως τα συνεργεία και τους μηχανικούς, όσον και οι κάτοικοι των Κοινοτήτων Λούτσα, Πετριτσίου και Γκρούστεσι διά να εξαναγκάσουν τα συνεργεία να αποχωρήσουν. Κανένας, και από τα δύο στρατόπεδα, δεν έκλεισε μάτι. Οπλισμένοι δε όπως ήσαν όλοι, έδιδον την εντύπωσιν δύο αντιθέτων στρατοπέδων αναμενόντων την πρωίαν διά ν' αρχίσουν την μάχην. Και η μάχη δεν ήργησεν. Οταν οι μηχανικοί προστατευόμενοι υπό της αστυνομίας και των κατοίκων της Κοινότητας Χατζή, ήρχισαν περί την 10ην ή 11ην πρωινήν της χθες να χαράσσουν την οδόν, ήρχισε πυρ. Τις ήρξατο χειρών αδίκων δεν εγνώσθη εισέτι. Διότι ως εννοείται, ούτε ανακρίσεις διενεργήθησαν, ούτε και είναι δυνατόν να εξακριβώση κανείς επί του ασφαλούς, τις πρώτος επετέθη εναντίον του άλλου. Το γεγονός όμως είναι τούτο μόνον. Οτι αντηλλάγησαν εκατέρωθεν υπεραρκετοί πυροβολισμοί, εκ των οποίων ετραυματίσθησαν πολλοί, και ότι διεσαλεύθη η τάξις. Ο αστυνομικός σταθμάρχης Χατζή, ιδού πως αναφέρει διά τηλεγραφήματός του τα ανωτέρω γεγονότα προς τον Εισαγγελέαν και την Διοίκησιν Χωροφυλακής Μεσσηνίας: “Σήμερον 10ην πρωινήν θέσιν Λούτσα Πετριτσίου, υπερδιακόσιοι χωρικοί ένοπλοι επετέθησαν πυροβολούντες κατά συνεργείων διαχαράξεως εθνικής οδού Μεσσήνης-Πύλου, με σκοπόν φονεύσωσι μηχανικούς και αφοπλίσωσι πολιορκηθείσαν δύναμιν χωροφυλακής. Επηκολούθησε συμπλοκή, αποτέλεσμα της οποίας ήτο ο τραυματισμός τεσσάρων ταραχοποιών εξ ων δύο σοβαρώς. Η τάξις απεκαταστάθη προσωρινώς συνεχιζομένης ήδη εργασίας συνεργείων υπό την επίβλεψιν Χωροφυλακής”».

Η σύγκρουση έχει νεκρούς και τραυματίες ενώ εκφράζονται φόβοι για τα χειρότερα που μπορεί να ακολουθήσουν: «Και αυτά μεν τηλεγραφεί ο διοικητής του τμήματος Χατζή. Αλλ' ιδιωτικαί πληροφορίαι όμως εκ Χατζή, παριστούν τα πράγματα, εντελώς διαφορετικά. Ούτω κατά τας πληροφορίας μας, η τάξις διεσαλεύθη, η δε Χωροφυλακή είναι ανίκανος αριθμητικώς να συγκρατήση έναν όγκον ανθρώπων οπλισμένων. Κατά τας αυτάς πληροφορίας, οι ανήκοντες εις το αντίθετον των Χατζαίων στρατόπεδον, κατόπιν των φόνων των συμπατριωτών των βαδίζουν προ το Χατζή με σκοπόν όπως θέσουν πυρ εις τας οικίας, εκδικούμενοι των φόνον συντρόφων των. Υπάρχουν ακόμη σοβαροί φόβοι γενικότερων ταραχών, διότι τα πνεύματα είναι πολύ εξημμένα. Αλλαι πληροφορίαι ληφθείσαι ενταύθα αργά την νύκτα, ανέφερον ότι οι τραυματισμένοι και οι φονευμένοι είναι πολύ περισσότεροι απ αυτούς που λέγεται. Ούτω οι τραυματίαι υπερβαίνουν οκτώ, οι δε νεκροί τους τρεις. Αλλά την είδησιν ταύτην αναγράφομεν μετά πάσης επιφυλάξεως. Κατά την γενομένην συμπλοκήν εγνώσθη ότι ετραυματίσθησαν μάλλον σοβαρώς οι Λάμπρος Ζέρβας ετώ 60 εκ Βελή (νοσηλεύεται εις την κλινικήν του κ. Μάντζαρη μεταφερθείς το εσπέρας ενταύθα), Ηλίας Καρακασίλης και άλλοι των οποίων τα ονόματα δεν ανακοινούνται. Επίσης εφονεύθησαν οι Χρ. Κοντός και Παν. Βαλσαμούνης εκ Βελή. Εκ των μηχανικών ή των ανδρών του συνεργείου ουδείς έπαθε τι. Η αστυνομία ανίκανος ούσα να επιβάλη την τάξιν εις ουδεμίαν σύλληψιν προέβη».

Παρά τους φόβους για τα χειρότερα η κατάσταση ηρέμησε, ο δρόμος δεν πέρασε από του Χατζή αλλά η όδευση βάφτηκε με το αίμα ανθρώπων. Οι εποχές φυσικά άλλαξαν, όμως η ιστορία με τον πλέον βίαιο τρόπο επιβεβαιώνει ότι ποτέ, κανένας δρόμος δεν μπορεί να ικανοποιήσει όλες τις προσδοκίες που έχουν διαφορετικές ομάδες ανθρώπων από αυτόν.