Η εικόνα
Η αιτία είναι προφανής: Πόλη και Παραλία δομήθηκαν στην πορεία με μεγάλα και συμπαγή συγκροτήματα χωρίς καμία απολύτως πρόβλεψη για αντιμετώπιση του προβλήματος της στάθμευσης. Ούτε σε επίπεδο υποχρέωσης ιδιοκτητών, ούτε σε επίπεδο σχεδιασμού από το δήμο. Στο κέντρο της πόλης συγκεντρώνεται σχεδόν το σύνολο των δημόσιων και ιδιωτικών υπηρεσιών, των εμπορικών δραστηριοτήτων και μεγάλο μέρος της εστίασης. Για κάθε ανάγκη συναλλαγής και υποστήριξης, ντόπιοι και επισκέπτες προσπαθούν με κάθε τρόπο να προσεγγίσουν το κέντρο με αποτέλεσμα πολλές φορές να αναγκάζονται σε… υγιεινό ποδαρόδρομο από πολύ μακριά. Δεν λείπουν εκείνοι βεβαίως που τριγυρίζουν μέχρι να βρουν θέση για στάθμευση, επιβαρύνοντας το κυκλοφοριακό και μολύνοντας την ατμόσφαιρα ακόμη περισσότερο. Κάποια στιγμή παλαιότερα τη λύση έδωσε ο Νέδοντας με το σκεπασμένο τμήμα του, δημιουργήθηκαν ζώνες ελεγχόμενης στάθμευσης και προέκυψαν διπλανές ζώνες ανεξέλεγκτης στάθμευσης ακόμη και σε στροφές, πάνω στις γέφυρες και όπου αλλού φανταστεί ο καθένας. Ουσιαστικά το μοναδικό ενδιαφέρον είναι οι εισπράξεις από την ελεγχόμενη στάθμευση και καμία επίδειξη «πυγμής» σε κάθε είδους «καρφώματα» καθώς η πόλη είναι σπαρμένη ανενεργά (και εν πολλοίς άχρηστα και ανόητα)… «απαγορεύεται». Οι δρόμοι πλέον δεν μπορούν να δώσουν λύση, η αναλογία αυτοκινήτων που «χωράνε» κατά μήκος των κτιρίων με τον αριθμό των διαμερισμάτων τους είναι συντριπτικά υπέρ των δεύτερων. Αν προσθέσει κανένας και αρκετές περιπτώσεις με δύο αυτοκίνητα σε κάθε διαμέρισμα, έχει μια εικόνα της εξάντλησης όλων των δυνατοτήτων διευθέτησης της «στάθμευσης» στο λογική «έτσι στην τύχη». Αντίστοιχα στην Παραλία την εποχή της αιχμής (που είναι… επιμηκέστερη της τουριστικής περιόδου), ο αριθμός των τραπεζοκαθισμάτων είναι πολλές φορές… πολλαπλάσιος των αυτοκινήτων που μπορεί να «χωρέσουν» στους δρόμους (όση ανακούφιση και αν προσφέρουν κοινόχρηστοι χώροι που είχαν άλλον προορισμό και έγιναν πάρκινγκ).
Όταν χάθηκε η ευκαιρία
Η πόλη έχασε μια μοναδική ευκαιρία να διεκδικήσει αποτελεσματική λύση πριν από λίγα χρόνια όταν τέθηκε το ζήτημα της πλατείας. Εσπευσε η τότε δημοτική αρχή να ξηλώσει ένα σπουδαίο αρχιτεκτόνημα για να τοποθετήσει κινέζικα πλακάκια (και μάλιστα από την… ανάποδη για να μην γλιστράνε) και να πετάξει χρήματα σε μια αχρείαστη «ανάπλαση». Απορρίφθηκαν με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο οι προτάσεις να χρησιμοποιηθεί η τεράστια επιφάνεια της πλατείας για τη δημιουργία μεγάλου υπόγειου χώρου στάθμευσης που θα μπορούσε να δώσει «ανάσα» στην τεράστια πίεση που ασκείται στο χώρο της πλατείας. Λύση που συναντάμε πολύ συχνά σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις αλλά εδώ ακόμη και οι μελετητές του «κυκλοφοριακού», με υπόδειξη του δήμου – εργοδότη, προσπέρασαν την πρόταση που έρχονταν από τη μειοψηφία και άλλες πλευρές. Από τη στιγμή που εξέλιπε αυτή η δυνατότητα και επιλέχθηκε η βιασύνη της ανάπλασης και η τοποθέτηση σχετικής αναμνηστικής πινακίδας με τον «εμπνευστή» του έργου, χάθηκε η όποια δυνατότητα λύσης του ζητήματος της στάθμευσης στην ευρύτερη περιφέρεια του κέντρου. Γιατί πλέον είχε εξαντληθεί πριν πολλά χρόνια και η δυνατότητα κάλυψης άλλων τμημάτων του Νέδοντα λόγω των σχετικών απαγορεύσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τους «αεραγωγούς» των πόλεων.
Τα δύσκολα είναι μπροστά…
Αλλά τα δύσκολα (και μάλιστα… πολύ) είναι μπροστά καθώς με το αντιπλημμυρικό προβλέπεται η κατεδάφιση των χώρων στάθμευσης επί του Νέδοντα (και άλλων εγκαταστάσεων) προκειμένου να γίνει η αποκαθήλωση των υποστηριγμάτων και η εκβάθυνση της τσιμεντένιας κοίτης του χειμάρρου (που γίνεται… διαπλάτυνση μετά τη Μακεδονίας) προκειμένου να χωρέσει τα ρέματα δυτικά και ανατολικά του. Πολλές φορές γραμμένα αλλά ας αναλογιστούν εκείνοι που εξυπηρετούνται στις υπηρεσίες που προσφέρουν από αυτούς τους χώρους, ότι οι πελάτες τους (σημερινοί και εν δυνάμει) θα πρέπει να αντέξουν το… μαρτύριο της εύρεσης θέσης. Θα καταργηθούν εκατοντάδες, θα στενέψουν οι παραποτάμιοι δρόμοι αναγκαστικά και η κίνηση κατά μήκος τους θα γίνει μαρτύριο. Αφήνουμε στην άκρη τα υπόλοιπα για να επικεντρωθούμε στη στάθμευση. Η ιστορία αυτή θα κρατήσει τουλάχιστον τρία χρόνια (αν τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα) και όταν τελειώσει (αφού… τελειώσει και ορισμένους που δραστηριοποιούνται σε αυτές τις περιοχές), θα αρχίσει μια συζήτηση για το αν μπορεί να σκεπαστεί πάλι το ποτάμι, αν θα βρεθούν χρηματοδοτικοί πόροι για να γίνει αυτό (από την Ευρωπαϊκή Ενωση είναι αποκλεισμένη από χέρι αυτή η πιθανότητα, άλλο να κάνει «στραβά μάτια» σε μια παραβίαση Κοινοτικών κανόνων και άλλο να την… χρηματοδοτήσει) και αν θα υπάρξουν δικαστικές προσφυγές για το θέμα που θα στείλουν την υπόθεση στις καλένδες. Κανένας πολιτικός παράγοντας δεν «υπογράφει» ότι θα σκεπαστούν πάλι τα τμήματα και ο υπηρεσιακός που… υποσχέθηκε ότι θα το εξετάσει, είναι από καιρός πλέον… συνταξιούχος και άντε να τον βρεις να του… ζητήσεις τα ρέστα.
Πάμε μακριά
Με δεδομένη την κατάσταση που διαφαίνεται πως θα δημιουργηθεί, δεν θα μου κάνει καθόλου εντύπωση αν υπάρξουν και μετακινήσεις επιστημόνων, επαγγελματιών και εμπόρων από τα σημεία του κέντρου στα οποία σήμερα ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα. Μετακινήσεις σε σημεία που μπορεί να κρίνουν ευκολότερο προσβάσιμα ακόμη και στην «περιφέρεια» της πόλης. Δεν έχει συνειδητοποιηθεί από πολλούς το γεγονός για παράδειγμα ότι η πλέον προσβάσιμη περιοχή της Καλαμάτας είναι το (κατ’ ευφημισμόν) Ιστορικό Κέντρο και η ευρύτερη περιοχή του. Η γειτνίαση με τους εξαιρετικά μεγάλους χώρους στάθμευσης περί την Κεντρική Αγορά, καθιστά προνομιακή τη θέση του. Βεβαίως η δημοτική αρχή δεν κάνει καμία προσπάθεια να περιορίσει την καταστρατήγηση των στοιχειωδών κανόνων στάθμευσης στην οικιστική περιοχή, όπου η κατάσταση τα βράδια και για πολλούς μήνες είναι κάτι παραπάνω από απαράδεκτη. Όταν σε απόσταση 300 μέτρων υπάρχουν διαθέσιμες εκατοντάδες θέσεις στάθμευσης, στις οποίες προσφεύγουμε πολλές φορές ακόμη και όταν θέλουμε να φτάσουμε στην πλατεία, κάνοντας ένα ολιγόλεπτο περπάτημα. Κανένας δεν θέλει «να σπάσει αυγά» με παγιωμένες καταστάσεις στις οποίες τους κανόνες επιβάλλουν οι ιδιώτες που εκμεταλλεύονται το δημόσιο χώρο και όχι ο δήμος του οποίου οι ελεγκτικοί μηχανισμοί κάνουν (καθ΄υπόδειξιν φυσικά της πολιτικής ηγεσίας) το κορόιδο ακόμη και σε προκλητικές καταστάσεις. Τα «ψηφαλάκια» δεν μαζεύονται έτσι και τα «μνημεία» δεν ψηφίζουν ώστε να διαμαρτυρηθούν για την κακοποίηση που δέχονται.
Στην περιφέρεια
Η κατάσταση που αναμένεται να δημιουργηθεί «σπρώχνει» σε μια άλλη κατεύθυνση την οποία κανένας… δεν θέλει να συζητήσει: Στα περιφερειακά πάρκινγκ από τα οποία η μετάβαση στην πόλη θα γίνεται είτε με τα πόδια είτε με μέσα μαζικής μεταφοράς. Είναι η άλλη λογική αντιμετώπισης του θέματος της στάθμευσης, στον αντίποδα της αρχικής πρότασης για υπόγειο χώρο στάθμευσης στην πλατεία. Εκ των πραγμάτων θα διαμορφωθεί μια νέα κατάσταση στην οποία πολλοί θέλουν δεν θέλουν θα σταθμεύουν και στη βόρεια πλευρά της αγοράς και ακόμη παραπάνω, εκεί που παρκάρουν τα φορτηγάκια οι πωλητές της λαϊκής. Αν αυτή η υπόθεση εργασίας επαληθευτεί θα αποτελεί ένα «πρόπλασμα» εφαρμογής της πρακτικής για χωροθέτηση σημείων στάθμευσης στην περιφέρεια της πόλης. Κάτι που γίνεται όταν έχουμε… «καρναβαλοκαταστάσεις» και χωροθετείται στη Νέα Είσοδο περιοχή στάθμευσης (σε ιδιωτικό χώρο) αφού η πόλη δεν αντέχει. Αλλά όλα αυτά συνδέονται και με την υπόθεση της δημόσιας συγκοινωνίας που παραμένει ένα θέμα το οποίο κανένας δεν αγγίζει.
Από λύσεις;
Καλές οι γιορτές και οι πανηγύρεις, αλλά ο ρόλος του δήμου είναι κατά βάση άλλος. Θα πρέπει να δώσει λύσεις σε θέματα που θα καθορίσουν και το μέλλον της πόλης η οποία πορεύεται «στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα», με μεγαλοστομίες και επικοινωνιακές πομφόλυγες. Και λύσεις δεν δίνονται όταν η (όποια) δημοτική αρχή προσπερνά τα δύσκολα, τα μεταθέτει για το μέλλον και δεν ανοίγει τη συζήτηση σε όλα τα επίπεδα. Και όταν οι πολίτες αναθέτουν «εν λευκώ» στην κάλπη το μέλλον τους, το μέλλον των παιδιών τους…
