Όπως το κινητό μας τηλέφωνο χρειάζεται φόρτιση τακτικά, έτσι και οι ανάγκες για αίμα δεν είναι μόνο έκτακτες! Η προσέλκυση νέων εθελοντών αιμοδοτών που θα υιοθετήσουν σε σταθερή βάση την εθελοντική προσφορά αίματος ως μια υγιή συνήθεια θα αυξήσει τα εθνικά αποθέματα αίματος για την κάλυψη των καθημερινών και έκτακτων αναγκών.
Ο πρόεδρος του ΕΚΕΑ Παναγιώτης Κατσίβελας μιλώντας στην “Ε” εξηγεί πώς η αύξηση του αριθμού των τακτικών εθελοντών αιμοδοτών, που αιμοδοτούν 2-3 φορές τον χρόνο, θα συνέβαλε στη διατήρηση των αποθεμάτων αίματος σε υψηλό επίπεδο τόσο στη χώρα όσο και στη Μεσσηνία, που το 2021 μόλις το 46,1% του αίματος προήλθε από εθελοντές, όταν ο μέσος όρος της χώρας είναι 64, 69% και της Περιφέρειας Πελοποννήσου 66,82%.
Συνέντευξη στη Νικολέττα Κολυβάρη
Κάθε χρόνο η χώρα χρειάζεται 550.000 μονάδες αίματος για τις ανάγκες των ασθενών. Σήμερα πόσοι είναι οι ενεργοί εθελοντές αιμοδότες και τι ποσοστό των εθνικών αναγκών αυτοί καλύπτουν;
Για το 2021 χρειαστήκαμε 525.539 μονάδες αίματος και για το 2022 543.230 μονάδες. Το 2021 καλύψαμε τις ανάγκες μας από εθελοντικό αίμα στο 64,5% των αναγκών μας, ενώ για το 2022 φαίνεται να φθάνουμε στο 66% και είναι μια ελπιδοφόρα εξέλιξη. Οι ενεργείς εθελοντές αιμοδότες στην χώρα μας ανέρχονται στις 250.000 και εδώ φαίνεται ότι κάτι δεν γίνεται σωστά.
Είναι, ωστόσο, μία φορά τον χρόνο αρκετή; Ή μήπως η σχέση με την εθελοντική αιμοδοσία πρέπει να αποκτήσει διάρκεια και συνέπεια;
Γίνεται προφανές ότι η μία φορά δεν είναι αρκετή για να δώσουμε μια οριστική λύση. Αν είχαμε πείσει τους αιμοδότες μας για την αναγκαιότητα να δίνουν τουλάχιστον δύο φορές αίμα το χρόνο σε μια σταθερή σχέση με διάρκεια και συνέπεια, θα είχαμε λύσει ένα πρόβλημα που ταλανίζει την κοινωνία μας δεκαετίες τώρα και βεβαίως θα είχαμε απελευθερωθεί από την ανάγκη να παίρνουμε τις 20.000 μονάδες από τον Ελβετικό Ερυθρό Σταυρό. Όπως έχουμε πει και πάλι, η χώρα μας έχει το παράδοξο να είναι από τις πρώτες χώρες στο κόσμο σε συλλογή αίματος ανά μονάδα πληθυσμού -την 4η ή 5η θέση- και όμως μιλάμε για ελλείψεις.
Οι επιπτώσεις της πανδημίας στη συλλογή αίματος φαίνονται τελικά παροδικές; Πώς κινήθηκε το 2022 σε σύγκριση με τα δύο προηγούμενα πανδημικά έτη;
Το 2020 συγκεντρώθηκαν 496.098 μονάδες αίματος και το σύστημα της αιμοδοσίας της χώρας μας πέρασε μια σημαντική κρίση. Αλλά οι κρίσεις δεν είναι πάντα καταστροφή ή καλύτερα δεν πρέπει να αφήσουμε να γίνει καταστροφή. Την περίοδο της πανδημίας δημιουργήθηκε ένα νέο ρεύμα εθελοντών αιμοδοτών, από νέους σε ηλικία ανθρώπους, κυρίως γυναίκες και είναι εντυπωσιακό που ανανέωσε κατά πολύ τους εθελοντές αιμοδότες. Το 2021 είχαμε 61.000 νέους εθελοντές. Πριν την πανδημία ο μέσος όρος ηλικίας των εθελοντών αιμοδοτών μας ήταν κοντά στα 45 έτη που θεωρείται πολύ υψηλός, σήμερα μιλάμε για μέσο όρο ηλικίας κάτω των 36 ετών.
Φαίνεται ότι την επίπτωση της πανδημίας Covid-19 την έχουμε ξεπεράσει όπως φαίνεται από τα στοιχεία που σας εξέθεσα, βεβαίως έχουμε πολλή δουλειά ακόμα, για να φθάσουμε στο επιθυμητό και κοινωνικά αναγκαίο αποτέλεσμα.
Τα Νοσοκομεία στην Περιφέρειά μας και ειδικότερα στη Μεσσηνία, τι “επιδόσεις” πετυχαίνουν στη συγκέντρωση αίματος σε σχέση με τον μέσο όρο της χώρας;
Το Νοσοκομείο της Καλαμάτας, ένα από τα σημαντικότερα Νοσοκομεία της χώρας μας, το 2021 συγκέντρωσε 4.854 μονάδες και είναι στην 29η θέση στην κατάταξη των Νοσοκομείων και από αυτό μόλις το 46,1% προέρχεται από εθελοντές, όταν ο μέσος όρος της χώρας είναι 64, 69% και της Περιφέρειας Πελοποννήσου 66,82%. Στο ίδιο επίπεδο κινήθηκε και το πρώτο εξάμηνο του 2022, με μικρά βελτίωση. Αυτό είναι κάτι που δεν αντιστοιχεί στο χαρακτήρα και την κοινωνική ευαισθησία των Μεσσηνίων και μπορούμε να το αλλάξουμε, να κάνουμε μια επανεκκίνηση. Χρειάζεται άμεση ενίσχυση του Τμήματος Αιμοδοσίας του Νοσοκομείου και ανάληψη πρωτοβουλιών από τους θεσμούς και τους κοινωνικούς φορείς. Το ΕΚΕΑ θέτει ως προτεραιότητα την ενίσχυση περιοχών που μπορούν και πρέπει να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους.
Το Νοσοκομείο Κυπαρισσίας το 2021 συγκέντρωσε 965 μονάδες αίματος εκ των οποίων το 69, 22% προήλθε από εθελοντικό αίμα. Δεδομένου των κοινωνικών χαρακτηριστικών, υπάρχει και εδώ δυνατότητα βελτίωσης.
Η προσέλκυση και διατήρηση νέων αιμοδοτών απαιτεί στρατηγικές μάρκετινγκ και παιδεία; Και πώς, με τι εργαλεία, το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας σκοπεύει στην καλλιέργεια της αιμοδοσιακής συνείδησης των νέων;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οφείλουμε να κάνουμε πολύ περισσότερα, πιο εύστοχα και περισσότερο συστηματικά. Το ΕΚΕΑ από την αρχή της πανδημίας άρχισε μια πολιτική εξωστρέφειας και επικοινωνίας. Αλλάξαμε το μήνυμα από το «Δώσε και σώσε» που έδινε λύσεις προσωρινά και το οποίο όμως έφερε κόπωση στο εθελοντικό κίνημα. Μιλάμε πλέον, για μια σταθερή σχέση με την αιμοδοσία με διάρκεια και συνέπεια, γιατί μια φορά δεν είναι αρκετή για να λύσουμε το πρόβλημα.
Αλλάξαμε τον τρόπο επικοινωνίας ιδιαίτερα με τους νέους μας, χρησιμοποιώντας τις συνήθειές τους και τους νέους τρόπους κοινωνικής επικοινωνίας.
Επαναδραστηριοποιήσαμε τα προγράμματα στην εκπαίδευση, που η πανδημία μας ανέστειλε.
Είναι επιβεβαιωμένο από την ζωή, ότι όσο περισσότερο προσπαθείς σε οποιοδήποτε θέμα, τόσο καλύτερο αποτέλεσμα καταφέρνεις.
Είναι επίσης βέβαιο, ότι η επίτευξη του στόχου να καλυφθούν οι ανάγκες της χώρας μας από εθελοντικό αίμα, είναι υπόθεση όλων μας.
(Η συνέντευξη δόθηκε πριν το δυστύχημα στα Τέμπη)
