Οι παλιοί Καλαματιανοί, και κυρίως αυτοί που μένουν γύρω από το Κάστρο της Καλαμάτας, γνωρίζουν μια κρυμμένη εκκλησία. Κάποτε μάλιστα τη γιόρταζαν, αλλά περιέπεσε στη λήθη του χρόνου και την εγκατάλειψη από εκείνους που θα έπρεπε να τη φροντίζουν.
Στην εφημερίδα έχουμε δημοσιεύσει στο παρελθόν ρεπορτάζ για το θέμα αυτό, αλλά το θυμηθήκαμε με αφορμή διαμαρτυρίες κάποιων που επιχείρησαν να προσεγγίσουν την εκκλησία. Ενα μονοπάτι οδηγεί σε αυτή, το οποίο ξεκινάει από τη μικρή πλατεία πάνω από το Ωδείο και οδηγεί στο βράχο όπου είναι λαξευμένη. Εφόσον τα καταφέρει κάποιος να προσπεράσει τη βλάστηση και να φτάσει μέχρις εκεί, θα βρεθεί στον Αγιο Ιωάννη τον Σπηλαιώδη, όπως καταγράφεται από το υπουργείο Πολιτισμού. Χωμένη μέσα στο βράχο η κόγχη και τα παραβήματα, αλλά κάποιοι που την ανακάλυψαν έχουν μετατρέψει το μικρό σπηλαίωμα σε σκουπιδότοπο. Ποιος ξέρει από πότε έχουν να φτάσουν εκεί συνεργεία του Δήμου ή της Εκκλησίας για να αποκαταστήσουν τη βατότητα και την καθαριότητα. Το εκκλησάκι είχε πληγεί από τους σεισμούς, έγινε μια μελέτη, αλλά προστασία και ανάδειξη... αργούν. Εχει κηρυχτεί διατηρητέο ιστορικό μνημείο και "διασώζει τοιχογραφίες σε δύο στρώματα", σύμφωνα με τη σχετική απόφαση. Ο μελετητής των άγνωστων βυζαντινών ναών της Μεσσηνίας (σε συνεργασία με τη Μητρόπολη) Γ. Δημητροκάλης αναφέρεται σε λείψανα τοιχογραφιών και εκτιμά ότι ο ναός ανήκει στην υστεροβυζαντινή εποχή αλλά δεν έχει μελετηθεί.
Από τα στοιχεία που προαναφέρθηκαν, αβίαστα συνάγεται το συμπέρασμα ότι πρόκειται για ένα σημαντικό μνημείο μεγάλης σημασίας για την ιστορία της Καλαμάτας, παρά το ότι δεν καταγράφεται στην τοπική ιστοριογραφία. Καθόλου τυχαίο βεβαίως, καθώς τα μνημεία εγκαταλείφθηκαν, σοβατίστηκαν και κατεδαφίστηκαν ακόμη, την εποχή κατά την οποία οι τοπικοί παράγοντες πήραν την απόφαση (το 1857) να προχωρήσουν στην κατασκευή τριών μεγάλων εκκλησιών (Υπαπαντή, Αγιάννης, Αγιος Νικόλαος Φλαρίου). Ας κάνουν μια βόλτα από εκεί οι δημοτικοί παράγοντες - τόσο για να μάθουν πού βρίσκεται όσο και για να αντιληφθούν την υποχρέωση που έχουν!
Ηλίας Μπιτσάνης
ilias.bitsanis@eleftheriaonline.gr
