Συγκεκριμένα, στις συγκεντρώσεις του 1992 έσπασαν για πρώτη φορά τα κομματικά σύνορα και διαδήλωσαν πλάι πλάι πασόκοι, νεοδημοκράτες, αριστεροί και ναζιστές, με την ευλογία πάντα της Εκκλησίας. Κάποιοι τότε έσπευσαν να βγάλουν πρόωρα συμπεράσματα για το σπάσιμο των κομματικών ορίων και μίλησαν για τέλος της μεταπολίτευσης. Διαψεύστηκαν οικτρά όμως, καθώς οι κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις παρέμεναν ισχυρές, καταφέρνοντας μάλιστα να αποκομίσουν και... κομματικά οφέλη από τις ακομμάτιστες διαδηλώσεις, χαδεύοντας με κολακείες τα αυτιά των διαδηλωτών.
Στην πραγματικότητα βέβαια, πέρα από τα μεσοβραχυπρόθεσμα κομματικά οφέλη, είχε συντελεστεί μια τεράστια κοινωνική αλλαγή, αφού για πρώτη φορά οι διαδηλωτές είχαν επιβάλει την πολιτική ατζέντα στα κόμματα εξουσίας. Από τότε μέχρι σήμερα οι διαδηλωτές έσπασαν πολλές φορές τις κομματικές γραμμές, διαδηλώνοντας άλλοτε κατά της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης Γιαννίτση και άλλοτε κατά των... ηλεκτρονικών ταυτοτήτων. Το 2011, δεκαεννέα ολόκληρα χρόνια μετά τις υπερκομματικές διαδηλώσεις για τη Μακεδονία, οι “Αγανακτισμένοι” στις πλατείες δεν έσπασαν απλώς τα κομματικά σύνορα, αλλά δημιούργησαν ταυτόχρονα και το αντιμνημονιακό - αντιευρωπαϊκό μέτωπο που καταγράφει τις δυνάμεις του στο δημοψήφισμα του 2015 συγκεντρώνοντας το 62,15% των ψήφων.
Οπως στις διαδηλώσεις για τη Μακεδονία, έτσι και στις αντιμνημονιακές διαδηλώσεις, δεν έσπασαν μόνο τα κομματικά σύνορα, αλλά και η μεγάλη διαχωριστική γραμμή μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς. Η αρμονική συνύπαρξη της αριστερής κάτω πλατείας με την δεξιά άνω πλατεία ανάγκασε αρχικώς τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ να συγκυβερνήσουν (καθώς έχασαν μεγάλο αριθμό ψηφοφόρων), και στη συνέχεια έδωσε εντολή για συγκυβέρνηση στον ΣΥΡΙΖΑ και τους Ανεξάρτητους Ελληνες. Ουσιαστικά οι διαδηλωτές άνοιξαν το δρόμο στις κομματικές ηγεσίες για τη συνεργασία μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς τόσο στο φιλοευρωπαϊκό στρατόπεδο όσο και στο αντιμνημονιακό μπλοκ.
Σήμερα, οι ίδιοι διαδηλωτές από τα “οδοφράγματα” των κοινωνικών δικτύων επιχειρούν όχι μόνο να κατεδαφίσουν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - Ανεξαρτήτων Ελληνων, αλλά και να δημιουργήσουν ένα υπερπατριωτικό κόμμα μεταξύ της Νέας Δημοκρατίας και της Χρυσής Αυγής. Εντελώς... συμπτωματικά, την ίδια περίοδο στην πρώτη γραμμή των "νέων διαδηλώσεων" για τη Μακεδονία εμφανίστηκε ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Πάνος Καμμένος και ο γνωστός για τις υπερπατριωτικές του απόψεις Φαήλος Κρανιδιώτης. Προσωπικά δεν θεωρώ τυχαία ούτε την αυριανή εμφάνιση του υπερπατριώτη Σάββα Καλεντερίδη στην εκλογική περιφέρεια του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά - όμως στην πολιτική δεν έχει σημασία η εκτίμηση ενός δημοσιογράφου, αλλά ο τρόπος που αντιμετωπίζουν οι ηγεσίες των κομμάτων τις κινήσεις για δημιουργία νέων κομμάτων.
Ετσι λοιπόν ο Κυριάκος Μητσοτάκης διαγράφοντας το Φαήλο Κρανιδιώτη έδειξε ότι δεν φοβάται τη δημιουργία κόμματος δεξιά της Νέας Δημοκρατίας, γιατί εκτιμά ότι δεν έχει να χάσει τίποτα. Ουσιαστικά ο κ. Μητσοτάκης πιστεύει ότι η Νέα Δημοκρατία έτσι κι αλλιώς δεν θα πάρει ούτε μία ψήφο από το αντιμνημονιακό μπλοκ και γι' αυτό προσπαθεί να συσπειρώσει γύρω από το κόμμα του τις ετερόκλιτες δυνάμεις που πέρσι τον Ιούλιο διαδήλωναν φωνάζοντας “Μένουμε Ευρώπη”.
Αναμφισβήτητα, η επιλογή του κ. Μητσοτάκη κάθε άλλο παρά εύκολη είναι, αφού πολλοί κεντροαριστεροί διαδηλωτές του “Μένουμε Ευρώπη” δύσκολα θα ψηφίσουν ένα κεντροδεξιό κόμμα, γιατί όσο κι αν ακούγεται περίεργο, η διαχωριστική γραμμή μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς είναι πιο ισχυρή στο φιλοευρωπαϊκό μπλοκ από ό,τι στο αντιμνημονιακό. Επιπρόσθετα, θεωρώ ότι πολλοί νεοδημοκράτες θα εγκαταλείψουν με μεγάλη ευκολία την εστία τους για να μετακομίσουν σε ένα νέο υπερπατριωτικό κόμμα, που θα έχει τις ευλογίες της Εκκλησίας και θα υπόσχεται οικονομικές ελευθερίες.
Ολα δείχνουν πάντως ότι υπάρχει μεγάλο ακροατήριο δεξιά της Νέας Δημοκρατίας για μια υπεραπατριωτική παράταξη που θα εκμεταλλευτεί την προσφυγική κρίση και τις φοβίες της μεσαίας τάξης. Τώρα αν το ακροατήριο θα μετατραπεί τελικά σε κόμμα, αυτό θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες - και κυρίως από το ποιος θα αναλάβει την ευθύνη να μιλήσει στους “αγανακτισμένους” διαδηλωτές των συγκεντρώσεων για τη Μακεδονία. Αν δεν βρεθεί ηγέτης που να συγκεντρώνει τουλάχιστον τα μισά από τα χαρίσματα του Αλέξη Τσίπρα, η προσπάθεια δύσκολα θα αποδώσει κυβερνητικούς καρπούς βραχυπρόθεσμα, και ίσως να έχει την κατάληξη που είχε και το εγχείρημα της “Πολιτικής Ανοιξης”. Βεβαίως υπάρχει πάντα ανοιχτό το ενδεχόμενο να ηγηθεί του υπερπατριωτικού κόμματος κάποιος νέος επιχειρηματίας, που κατά προτίμηση θα ηγείται δημοφιλούς αθλητικής ομάδας, ώστε να συνεχιστεί στην Ελλάδα το μοντέλο Μπερλουσκόνι.
Σε κάθε περίπτωση επαναλαμβάνω για μια ακόμα φορά την εξής πρόβλεψη: Ο μετεμφυλιακός κύκλος θα κλείσει με μια εθνική τραγωδία που θα την προκαλέσει το υπερκομματικό - υπερπατριωτικό μπλοκ το οποίο αυτονομήθηκε ουσιαστικά από τα κόμματα το 1992, στις συγκεντρώσεις για τη Μακεδονία, και συνεχίζει από τότε μέχρι σήμερα να τορπιλίζει κάθε προσπάθεια εκσυγχρονισμού της χώρας. Ελάχιστη σημασία έχει αν ο πρωθυπουργός εκείνη τη στιγμή θα αυτοπροσδιορίζεται ως δεξιός ή ως αριστερός. Σημασία έχει ότι για να γίνει πρωθυπουργός θα έχει υιοθετήσει μέχρι κεραίας τα συνθήματα των υπερπατριωτών διαδηλωτών.
Θανάσης Λαγός
e-mail: lathanasis@yahoo.gr
